Prawo autorskie a programy komputerowe
Prawa autorskie dzielą się na dwie kategorie:
- Autorskie prawa osobiste – ta kategoria jest związana z osobą twórcy i jest niezbywalna czyli twórca ma prawo np. do oznaczania utworu swoim imieniem i nazwiskiem;
- Autorskie prawa majątkowe – ta kategoria daje możliwość korzystania z programu komputerowego przez twórcę, rozporządzania tym prawem np. zbywanie tego prawa oraz do pobierania wynagrodzenia.
Wskazując ogólnie na uregulowanie prawne w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
Jeżeli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron.
Odnosząc powyższe, do programów komputerowych to:
Prawa majątkowe do programu komputerowego stworzonego przez pracownika w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy przysługują pracodawcy, o ile umowa nie stanowi inaczej.
Podkreślenia wymaga jednak zapis powyższego artykułu, iż dotyczy to jedynie programu komputerowego, który powstał w wyniku wykonywania przez pracownika obowiązków pracowniczych. Jeżeli, więc programista stworzył program komputerowy, a jego wykonanie nie było objęte obowiązkiem pracowniczym to wówczas pracodawca nie nabywa majątkowych praw autorskich do tego programu.
Powyższe regulacje dotyczą jednak jedynie umów o pracę. Nie dotyczy to wykonywania obowiązków na rzecz firmy, która zatrudnia programistę na podstawie umów cywilnoprawnych czyli np. umowy zlecenia czy umowy o dzieło. Wówczas postanowienia umowne będą miały kluczowe znaczenie w zakresie przenoszenia majątkowych praw autorskich przez programistę na firmę Zamawiającą dany program komputerowy.
Autorskie prawa osobiste do programu
Autorskie prawa osobiste chronią więź twórcy z utworem. Autorskie prawa osobiste są niezbywalne, nie podlegają zrzeczeniu się i są nieograniczone w czasie.
Pracodawca nie nabędzie, więc autorskich praw osobistych do programu stworzonego w ramach umowy o pracę. W umowie można jednak wskazać, że programista nie będzie korzystał z osobistych praw autorskich.
Postanowienia umowne w zakresie autorskich praw majątkowych do programu komputerowego
W przypadku zawierania z programistą umowy o pracę powinien on w umowie zawrzeć odpowiednie postanowienia w zakresie praw autorskich (dla pełnego zabezpieczenia swoich interesów) oraz wskazać w odpowiednim zakresie obowiązki pracownicze.
W przypadku zawierania umów cywilnoprawnych czyli np. umowy zlecenia czy o dzieło z programistą należy znacznie bardziej szczegółowo określić warunki dotyczące przenoszenia autorskich praw majątkowych na Zamawiającego. W przeciwnym razie Zamawiający nie stanie się właścicielem wytworzonego programu komputerowego.
Powyższe informacje nie stanowią porady prawnej. W przypadku jakichkolwiek pytań zapraszamy do kontaktu.
Autor
Radca Prawny, przedsiębiorca i specjalistka w zakresie szeroko rozumianego Prawa Nowych Technologii - w szczególności w branży IT, prawa pracy i prawa przedsiębiorców. Na co dzień pracuję jako Prawnik-in house. Ukończyłam studia magisterskie na kierunku “Prawo”. W trakcie studiów prawniczych brałam udział w wymianie Erasmus +, gdzie przez 6 miesięcy studiowałam na Uniwersytecie Europejskim Viadrina we Frankfurcie nad Odrą w Niemczech.